Een enorme olieramp met twee Russische tankers toont de gevaren van de schaduwvloot van schepen die de oorlogskas van president Vladimir Poetin moeten spekken.

Zondag liepen de schepen Volgoneft 212 en Volgoneft 239 schade op tijdens een zware storm, waardoor 3.700 ton laagwaardige stookolie in de Straat van Kertsj terecht kwam. Dat is het smalle zeegebied dat loopt tussen de door Rusland bezette Krim en het Russische vasteland; de Straat van Kertsj vormt de verbinding tussen de Zwarte Zee en de Zee van Azov.

Beide schepen waren meer dan vijftig jaar oud en vervoerden in totaal bijna 9.000 ton olieproducten, meldde het staatspersbureau TASS.

Eén bemanningslid kwam om het leven bij de ramp. en twaalf anderen moesten worden gered uit de Volgoneft 212, die in tweeën brak. Alle veertien bemanningsleden aan boord van de Volgoneft 239 werden gered.

Greenpeace Oekraïne waarschuwt voor een “milieuramp” in de Straat van Kertsj.

Verouderde schepen vervoeren Russische energie

Het probleem gaat verder dan het milieu. De G7-landen legden in december 2022 een prijsplafond op voor Russische olie die per schip wordt vervoerd. Dat zette Rusland ertoe aan zijn vloot van meestal verouderde schepen verder uit te breiden.

Dankzij die "schaduwvloot" kan Rusland westerse sancties omzeilen en is het volgens de Europese Unie gelukt om zijn olie tegen marktprijzen te blijven verkopen

Omdat veel van de schepen oud zijn, zijn ze kwetsbaarder voor ongelukken. Als de schepen niet voldoende verzekerd zijn, kan de last van de opruim- en bergingskosten op de schouders van de omliggende landen terechtkomen.

Afgelopen maand waren 206 van de 369 schepen die Russische ruwe olie en olieproducten exporteerden, verouderd, volgens de denktank Centre for Research on Energy and Clean Air in Finland.

Ongeveer 30 procent van deze "schaduwtankers" die Russische olie vervoerden, waren volgens CREA minstens 20 jaar oud. Grote westerse oliemaatschappijen gebruiken over het algemeen geen schepen ouder dan 15 jaar.

Europa gaat verzekeringen voor olietankers strenger controleren

De Europese Unie treedt al hard op tegen de Russische zwarte vloot.

Maandag legde de EU sancties op aan 52 schepen van de vloot. Dat komt bovenop de 27 schepen die al eerder op de lijst stonden. Deze schepen krijgen geen toegang tot de havens en diensten van de Europese Unie.

“Deze schepen bleken betrokken te zijn bij risicovolle scheepspraktijken bij het vervoer van Russische olie of petroleumproducten, bij wapenleveranties, graanroof of ondersteuning van de Russische energiesector”, zei de Europese Commissie in haar aankondiging.

Een groep Europese landen - waaronder Denemarken, Estland, Noorwegen en Zweden - is ook van plan om de verzekeringsdekking van tankers die Russische olie vervoeren, strenger te controleren, meldde Bloomberg op maandag.

De bronnen van Bloomberg zeiden dat ze op de korte termijn geen gevolgen verwachten voor schepen die geen goede dekking hebben.

LEES OOK: Rusland ziet olie-inkomsten fors dalen door druk op prijzen: dat betekent ook minder geld voor de oorlog in Oekraïne